آموزش سه تار مقدماتی تا پیشرفته

آموزش سه تار را ابتدا با شناخت ساز شروع کنید. سه تار از سازهای ایرانی و از خانواده تنبور است که بسیار شبیه به تار می باشد. از آنجایی که این ساز مرتبط با هیچ قوم و یا منسوب به ناحیه ای خاص نمی باشد، یک سازی شهری به حساب می آید. معمولا نوازندگان تار با ساز سه تار نیز آشنایی دارند.

نحوه صحیح دست گرفتن تار

معمولا این ساز با ناخن انگشت سبابه نواخته می‌شود. این ساز در حالت نشسته روی زمین یا صندلی، در حالتی که بصورت افقی روی ران پا قرار می گیرد و به نحوی که دسته آن در طرف چپ و کاسه آن در طرف راست نوازنده است نواخته می شود. با سر انگشتان دست چپ روی پرده‌ها (دستان‌ها) ی روی دسته سه‌تار حرکت می‌کنند و با انگشت اشاره دست راست خود به سیم‌ها ضربه می‌رنند. معمولا برای نوازندگی فقط انگشتان اشاره، میانی، حلقه و در بعضی موارد انگشت کوچک دست چپ استفاده می‌شوند اما در آثار استادان، استفاده از انگشت شست برای پرده‌گیری روی سیم بم نیز کاربرد دارد.
در نوازندگي سه تار، وضعيت دست چه براي مضراب زدن و چه براي پرده گيري از اهميت زيادي برخوردار است و صحيح بودن حالت دست ها در پيشرفت هنرجو بسيار اهميت دارد.

نحوه برداشتن انگشتان از روی پرده ها

به هنگام برداشتن هر انگشت از روی هر پرده بايد توجه داشت که انگشت فقط سيم را بايد رها کند و چند ميلی متر به صورت عمودی از سيم فاصله بگيرد و به هيچ وجه عقب تر نرود.به علت خسته شدن انگشتان تحت فشار وارده برای گرفتن پرده ها ، به هنگام بلند شدن انگشت از روی پرده ، ميل به عقب رفتن آنها وجود خواهد داشت که بايد جداً از آن جلوگيری کرد تا اين امر تبديل به يک عادت شود . این تکنیک در سرعت انگشت گذاری يک نوازنده نقش بسيار مهمی دارد.

مراحل آموزش سه تار

آشنایی با ساختار ساز سه تار
آموزش تئوری و اصول اولیه موسیقی
آموزش نحوه دست گرفتن ساز سه تار
پرده شناسی و معرفی دستان ها
معرفی کشش ها و سکوت ها
اجرای گام به گام تمرینات و دروس
بالابردن توانایی شنیداری هنرجو
معرفی دستگاههای موسیقی ایرانی
تجزیه و تحلیل و اجرای آثار بزرگان موسیقی ایرانی
آموزش ردیف دستگاهی

یادگیری سه تار

سه تار یکی از محبوب ترین و پرکاربرد ترین سازهای موسیقی سنتی ایران است و از حدود دو قرن پیش تا به الان در موسیقی اصیل ایرانی حضور داشته است. یادگیری سه تار پروسه ای دلچسب است که مانند سایر آلات موسیقی مراحل مربوط به خودش را دارد.
امروزه در کشور ما خیلی از کودکان و نوجوانان علاقه مند به یادگیری سه تار هستند و در این بین افراد کم سن متعددی توانسته اند با استعداد درخشان خود همه را شگفت زده کنند. موسيقي در زندگي تمام افراد جريان دارد و تأثير موسيقي بر جنبه هاي مختلف زندگي آنچنان بالاست كه حتي تصور زندگي بدون موسيقي واقعا سخت است

قسمت های مختلف ساز تار

کاسه : از چوب ساخته میشود. گلابی شکل است و دارای یک قسمت بزرگ و کوچک است. قسمت بزرگتر کاسه و قسمت کوچکتر نقاره نامیده میشود.
پوست : بر روی دهانه های کاسه قرار میگیرد. پوست استفاده شده در تار معمولا از جنس پوست بره تودلی یا بز است.
خرک : در راستای سیم گیر و دسته بر روی پوست دهانه بزرگ تار قرار میگیرد. این قسمت که معمولا از جنس استخوان است وظیفه تفکیک سیم ها ، ثابت نگه داشتن و تنظیم فاصله آنها با صفحه انگشت گذاری را دارد.
سیم گیر : قطعه کوچک چوبی از جنس چوب یا استخوان است که در انتهای کاسه و قبل خرک قرار میگیرد. در سیم گیر شیار هایی وجود دارد که تاب انتهای سیم ها در بین آنها قرار میگیرد.
دسته : قسمتی است که بین سر پنجه و نقاره قرار دارد. معمولا از چوب های سختی مانند گردو و توت ساخته میشود. روی دسته صفحه انگشت گذاری نامیده میشود که دو نوار سفید رنگ در طرفین آن از جنس استخوان میباشد. استخوان به منظور زیبایی و مقاومت بیشتر استفاده میشود.
پرده ها : از جنس نایلون یا روده حیوانات است که به دور دسته میپیچد. پرده ها یا دستان ها بر روی دسته ثابت هستند و انگشت نوازنده پشت هر پرده با کمی فشار قرار میگرد سپس با مضراب به سیم ها ضربه وارد میشود تا نت مورد نظر نواخته شود.
شیطانک : معمولا از جنس استخوان است. بین سرپنجه و دسته قرار دارد تا سیم ها از شیار های آن عبور کنند و به گوشی ها برسند.
سرپنجه : در ابتدای دسته قرار دارد. سرپنجه یا جعبه گوشی ها شامل ۶ عدد گوشی میشود که در هر طرف آن ۳ گوشی قرار گرفته است.
گوشی ها : به تعداد سیم های تار یعنی ۶ عدد هستند. این گوشی های چوبی برای کوک کردن سیم ها استفاده میشوند.