محمد تقی مسعودیه 31 فروردین سال 1306 در شهر مشهد در خانواده ای علاقه مند به فرهنگ و هنر متولد شد. محمد تقی موسیقیدان و آهنگساز ایرانی بود که از او به عنوان «پدر اتنو موزیکو لوژی ایران» یاد کردهاند. محمد تقی مسعودیه یکی از برجسته ترین موسیقیدانان پژوهشگر ما به شمار می رفت.
او در خرداد ۱۳۲۴ دیپلم علمیاش را در سن ۱۸ سالگی در شهر مشهد دریافت نمود و در خرداد ۱۳۲۵در سن ۱۹ سالگی موفق به دریافت دیپلم ادبی از مدرسهیدارالفنون تهران شد. او تحصیلات تکمیلی خود را با ورود به دانشکدهی حقوق دانشگاه تهران و هم زمان هنرستان عالی موسیقی آغاز کرد. وی در سال ۱۳۲۹ مدرک کارشناسی خود را در رشته حقوق قضایی و دیپلم عالی موسیقی خود را از هنرستان عالی موسیقی اخذ نمود. او دو سال بعد، به جهت ادامه تحصیلات موسیقی به پاریس سفر کرد و از مدرسه ی عالی موسیقی پاریس دیپلم گرفت. در سال ۱۳۳۵ دانشنامه لیسانس خود را در رشته هارمونی دریافت نمود. سپس به لایپزیگ آلمان رفت و در مدرسه عالی موسیقی این شهر، در رشته آهنگسازی به تحصیلات خود ادامه داد. پس از دریافت مدرک لیسانس آهنگسازی به شهر کلن سفر کرد و در دانشگاه آن شهر رشتهی موزیکولوژی ( موسیقیشناسی تاریخی) را نزد «کارل گوستاو فلرر» و اتنوموزیکولوژی (موسیقیشناسی تطبیقی) را نزد «ماریوس اشنیدر» فرا گرفت و در سال ۱۳۴۷ موفق به اخذ دکترای تخصصی در این رشته شد. در همین سال رساله ی دکترای خود را با عنوان "آوانویسی دستگاه شور و تجزیه و تحلیل آن" در کشور آلمان منتشر نمود و یک سال بعد، در سال ۱۳۴۸ در گروه موسیقی دانشگاه تهران و در ادامه در دانشگاه هنر و دانشگاه علم و فرهنگ مشغول به تدریس شد که تا پایان عمر ادامه یافت.
مسعودیه برای نخستین بار بسیاری از درس های تخصصی مربوط به موسیقی را وارد دانشگاه کرد که از آن میان میتوان تاریخ موسیقی اروپا، هارمو نی پیشرفته و پراتیک، سازشناسی، ارکستراسیون، ترانسکریپسیون، فرم و آنالیز و مباحث گوناگون اتنوموزیکولوژی اشاره کرد. همین تلاش و ممارست مسعودیه به منظور تدریس وانتقال مفاهیم علمی موسیقی موجب شد كه لقب پدراتنوموزیكولوژی ایران را به وی بدهند. همچنین برخی او را "پایهگذار موسیقی آکادمیک" در ایران میدانند.
یكی از شاخصه های منحصر مسعودیه این بود كه با بهره گیری از علوم آكادمیك غربی بستر پژوهش انواع موسیقی نواحی ایران را بنیان نهاد كه این مهم توانست باب تازه ای از نگاه های علمی به داشته های كهن موسیقایی ایران را بگشاید و شرایط ارتباط و انتقال داشته های ارزشمند آن را به دیگر نقاط جهان فراهم سازد .
این استاد بزرگ موسیقی ایران در 12 بهمن ماه 1377 در سن 71 درگذشت و پیكرش در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاك سپرده شد .
شاگردان محمد تقی مسعودیه
از شاگردان مسعودیه میتوان به افراد زیر اشاره کرد:
محمدرضا درویشی ، محمدمهدی گورنگی، هومان اسعدی، محمدحقگو
آثار محمد تقی مسعودیه
محمد تقی مسعودیه سالهای زیادی را صرف پژوهش در موسیقی اصیل و محلی ایران کرده که حاصل آن چندین کتاب و مقاله و همچنین ضبط آثار بسیاری از موسیقی مناطق ایران و جهان است.
⦁ خلق 22 قطعه موسیقی که توسط ارکستر سمفونیک تهران اجرا شد، گویای شخصیت اوست که از لحاظ سبک دارای کروماتیزمی است که بهنوعی یک مرکز تونال دارد، ولی در یک تونالیته نمیماند. مسعودیه کتابها و مقالاتی به ۴ زبان انگلیسی، آلمانی، فرانسوی و فارسی تالیف کرده که در مجموعهای ۱۵ جلدی منتشر شده است.
⦁ "مبانی اتنوموزیکولوژی" این اثر نخستین کتاب در ⦁ ایران است که جامعهی موسیقی را با علم ⦁ موزیکولوژی آشنا میسازد.
⦁ كتاب های آواز شور (درباره تغییر و تحول ملودی در موسیقی هنری ایران)، ملودی مثنوی در موسیقی هنری ایران و نسخ خطی فارسی درباره موسیقی نیز از جمله آثار منتشر شده وی به زبان های آلمانی و فرانسوی است.
⦁ تجزیه و تحلیل چهارده ⦁ ترانه محلی ایران
⦁ تغییر و تحول ⦁ ملودی در ⦁ ردیف آوازی ایران، یادنامه استاد محمود کریمی
⦁ "موسیقی ⦁ بوشهر" یوزف کوکرتز و محمدتقی مسعودیه
⦁ "موسیقی ترکمنی"
⦁ "موسیقی تربت جام"
⦁ "موسیقی سیستان و بلوچستان"
⦁ موسیقی مذهبی ایران، کتاب اول (موسیقی تعزیه)
⦁ ساز شناسی، ساز های ایران و.....