قدیمی ترین سازهای باستانی
همانطور که در
پیدانش موسیقی صحبت کردیم اختراع و ساخت آلات موسیقی به پیدایش انسان های نخستین و اجداد نئاندرتال ما بر می گردد. شاید بتوان گفت صدای انسان اولین نت موسیقی انسان های اولیه بود و به مرور سایز ابزارها نیز اضافه شد مثل طبل که برای اولین بار جهت خبر کردن همدیگر از خطر استفاده می شد که بعدها جذابیت این صداهای تولید شده انسان ها را به فکر استفاده برای لذت بردن از صدای این ابزار ها ترغیب کرد.
- سازهای موسیقی ضربی
انسان های نخستیم به ابزاری که با ضربه زدن، لرزاندن یا هر نوع حرکتی که موجب تکان دادن آن شود و صدا ایجاد میکند ابزار موسیقی ضربی خوانده می گفته اند مانند دو تا سنگی به هم کوبیده می شوند. با اینکه اولین موسیقی کشف شده صدای انسان بوده، اما سازهای موسیقی ضربی اولین ابزاری بودند که از چوب و یا سنگ ساخته میشدند و به جرات می توان گفت اولین قذم برای ساخت ابزار موسیقی و شروع روند تکامل سازهای موسیقی بودند.
- فلوت باب فلینک
در مورد نحوه اختراع و ساز های اولیه اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد با این حال ساز فلوت باب فلینکی که کشف شده نشان می دهد این ساز 67.000 سال قدمت دارد. ایوان ترک باستان شناس اهل سلوفینیا در ماه جولای سال 1995 استخوان تراشیده شده ای را در قسمت شمال غربی سلوفینیا پیدا کرد که نام آن را فلوتDivje Babe گذاشتند و دارای 4 سوارخ است، بعد ها باب فلینک موسیقی شناس اهل کانادا تشخیص داد که با این ساز چهار نت هشت آوایی نواخته می شود.
- فلوت ماموت دوره عصر یخبندان
این فلوت دومین ساز قدیمی جهان می باشد که باستان شناسی آلمانی تبار آن را کشف کرد. سازی به بلندی 18.7 سانت و ساخته شده از عاج ماموت که دارای سه سوراخ انگشتی است و قابلیت نواختن ملودیهای نسبتا پیچیده را دارد.
این فلوت ماموت دوره عصر یخبندان هنگام کشف آن توسط باستان شناسان که 31 قطعه شده بود در غار Geißenklösterle در جنوب آلمان کشف شد. تراشیدن و ساخت فلوت از عاج فیل بسیار سخت تر از ساختن فلوت از استخوان پرندگان است. برای ساخت فلوت از عاج، باید عاج انحنا دار ماموت را به دو قسمت تقسیم کرد و هر دو را به دقت توخالی کرد و سپس این دو قطعه به هم چسبانده شود به طوری که هوا از محل چسبانده شده داخل نشود.
- طبل ساخته شده از پوست فیل
طبق یافته های باستان شناسان، قدیمی ترین طبل مربوط به 30.000 سال قبل می باشد، زمانی که انسان ها از پوست حیوانات برای ساخت ابزار و آلات موسیقی استفاده می کردند کشف این ابزار موسیقیایی مربوط به دوران عصر یخ انتارکنیکا میشود.
- فلوتهای پن
پن در دوران باستان به خدای مزرعه در یونان گفته می شد، این فلوتها یکی از قدیمیترین سازهایی است که که 30.000 سال پیش ساخته شده است، این ساز از بامبو یا نیهای بسیار ضخیم ساخته شده اند که به خاطر هم خوانی اش با خدای یونانی روستایی پن به این نام خوانده میشود.
ساز bullroarer
ساز bullroarer از چوب و نخ ساخته شده که با نام هایی rhombus یا turndun نیز نامیده میشود که در واقع برای مخابره و ارتباط در فاصلههای دور بوده است و به نوعی ساز آیینی به حساب میآید. ساستان شناسان قدمت آن را به دوره پارینه سنگی تخمین زده اند و در اکراین حدود 17.000 قبل از میلاد کشف شده است. ریسمان آن کمی پیچیده شده است و ساز در یک صفحه افقی و روی یک دایره بزرگ تاب خورده است. در یونان باستان این ساز مقدس شناخته میشده که در مراسم آیینی از آن استفاده می شده است.
ساز امروزی bullroarer
- اولین جغجغه
اولین جغجغه جهان که مربوط به 11.000 سال پیش از میلاد مسیح می باشد که از یک نی سوراخ شده ساخته شده است و با شن و سنگ پر شده است که تکان دادن موزون آن باعث تولید صدایی ریتمیک، تند و مکرر می شود.
- طبل چوبی شکاف دار
طریقه ساخت این ساز به این صورت بوده که با برش، سوزاندن یا سوراخ کردن و ایجاد شکاف در دیواره قطعه ای چوب که قبلا داخل آن را خالی کردهاند ساخته می شود، برای ساخت این ساز باید از چوبهای گرد مثل کنده درخت استفاده شود و سه شکاف به شکل حرف H روی آن ایجاد می کنند که قدمت آن را 7500 سال پیش از میلاد تخمین شده شده است.
ساز صفحه ای با خط میخی
این اثر تاریخی در حدود 2000 سال پیش از میلا مسیح ساخته شده است که در شهر نیپور عراق کشف شده است. شاید بتوان گفت از اولین سازهایی بوده که بر روی آن کتیبه نگاری شده است با اینکه این ساز شکسته شده است و شکل کامل آن مشخص نیست ولی نوشتههای روی آن اولین ملودیهایی که زمان باستان نواخته شده را بر ما نشان می دهد.
- زیلوفون یا سنتور چوبی
این ساز که قدیمیترین سنتور جهان است در جنوب شرقی آسیا و در حدود 2000 سال قبل از میلاد مسیح ساخته شده است و سنتوری که از نی درست شده است. این سنتو از یک سری نی چوبی ساخته شده که به هم وصل شده اند و زیر آن برای تشدید صدا پوست گیاهان را قرار میدادند. این ساز بعدها الگویی ای برای ساخت سازهای چوبی شد. نواختن این ساز پیچیده است